De handleiding van de ander in handen

Meteen onder de indruk

Toen Anja voor het eerst zelf een Birkman Rapport onder ogen kreeg, was ze meteen onder de indruk. “Mijn grootste eye-opener was mijn score op emotionele energie: ik scoor zowel in gedrag als in behoefte hoog. Ik begrijp nu veel beter dat mijn reactie op emotionele situaties soms te heftig kan zijn voor anderen. Daardoor ben ik al trainer en coach veel beter in staat om mijn gedrag af te stemmen op wat de ander nodig heeft. Dus vaker wat zakelijker en nuchterder te reageren dan ik van nature zou doen. Dat maakt me veel effectiever. Tegelijkertijd scoor ik bij verlegenheid laag op gedrag, maar hoog op behoefte. Daardoor geven mensen mij vaak directe feedback, terwijl ik daar eigenlijk gevoeliger voor ben dan ik aan de buitenkant laat zien. Ik heb geleerd om een beetje eelt op mijn ziel te creëren en niet alles persoonlijk te nemen.”

Wat Birkman voor haar uniek maakt? “Het is een rijk en positief instrument. Geen oordeel of hokjesdenken, maar een genuanceerd beeld van wie jij bent en wat jij nodig hebt om goed te functioneren. De behoeftenlijn maakt het echt anders dan andere assessments. Dáár zit vaak de sleutel.”

En de wetenschappelijke basis geeft haar als trainer extra vertrouwen. “Je kunt het met droge ogen uitleggen, want je wéét dat het klopt.”

Van zelfinzicht naar gedragsverandering

Anja gebruikt Birkman vooral in de training Personal Power, een driedaags programma waarin deelnemers werken aan zelfvertrouwen, assertiviteit en loopbaanrichting. “Het zijn vaak mensen die op een kruispunt in hun carrière staan. Ze willen steviger worden, zichzelf beter leren kennen of zich voorbereiden op een volgende stap.”

Een vast onderdeel van de training is het gezamenlijk bespreken van ieders Birkman profiel. Daarbij komen opvallende verschillen vaak letterlijk tot uiting. “We doen bijvoorbeeld een ‘line-up’: iedereen gaat staan op zijn of haar score op een bepaald onderdeel. Dan zie je opeens dat je helemaal aan de andere kant staat. Zo wordt zichtbaar: ik ben écht anders. En dat is oké.”

Dat verschil levert vaak verrassende inzichten op. “We hadden twee deelnemers met een lage behoefte aan sociale energie, terwijl de rest daar juist hoog op scoorde. Zij voelden zich altijd moe na veel overleg of groepswerk en gaven zichzelf daar de schuld van. Birkman gaf ze taal én erkenning: ze zijn niet asociaal, maar selectief sociaal. Ze leerden beter voor zichzelf te zorgen én om dat op een constructieve manier te delen met anderen.”

Inzichten met impact

Wat Anja zo krachtig vindt aan het werken in groepen met Birkman, is hoe snel er verbinding en begrip ontstaat. “Aan het begin zijn het vreemden, en na drie dagen is er vaak een hechte band. Dat komt doordat mensen zich gezien en begrepen voelen. Ze leren zichzelf én elkaar beter kennen.”

De oefeningen zijn altijd praktisch. Zoals de ‘cocktailparty’, waarbij deelnemers drie van hun eigen behoeften kiezen en aan elkaar leren verwoorden wat ze nodig hebben in samenwerking. “Dat helpt om het rapport tot leven te brengen. Je kunt meteen oefenen met ander gedrag, met nieuw begrip. Je maakt het inzicht tastbaar.”

De reacties van deelnemers spreken boekdelen. “Je ziet letterlijk de opluchting. Ze zeggen: ‘Ooooh, daarom loop ik daar steeds tegenaan!’ Of: ‘Nu snap ik waarom ik me altijd zo leeg voel na een werkdag.’ En dat vertaalt zich direct in betere keuzes en meer energie.”

Meer plezier, minder frustratie

Voor Anja draait het werk met Birkman uiteindelijk om één ding: mensen helpen met meer plezier en minder frustratie hun werk te doen. “Of je nu teamleider bent of specialist, als je begrijpt hoe jij werkt én wat de ander nodig heeft, wordt samenwerken gewoon makkelijker. En dat maakt het leven ook net wat lichter.”

Wat ze andere professionals wil meegeven? “Birkman helpt je effectiever functioneren in alle fases van je loopbaan. Het is geen test of label, maar een gids naar zelfinzicht, ontwikkeling en betere samenwerking. En dat is goud waard, op het werk én privé.”